ترجمه
و قوم عاد و ثمود و اصحاب رَسّ و نسلهاى فراوان میان آنان را (هلاك كردیم).
و براى هر یك نمونههایى (براى پند گرفتن) آوردیم (و چون عبرت نگرفتند) همه را به سختى نابود كردیم.
نکته ها
«قُرون» جمع «قَرن»، در اصل به معناى جمعیّتى است كه در یك زمان با هم زندگى مىكنند و به چهل تا صد سال هم یك قرن گفتهاند. «تتبیر» از دست دادنِ بزرگى و سرنگون شدن است، به صورتى كه به نابودى و هلاكت كشیده شود. [304]
اصحاب رسّ چه كسانى بودند؟
دربارهى قوم «رَسّ» در تفاسیر مطالب زیادى آمده است از جمله: آنان همان قوم شعیب هستند، یا این كه «رَسّ» شهرى است در «یمامه»، یا چاهى است در «انطاكیه» یا همان «رود ارس» است و یا غیر آن، ولى در كتاب «عیون اخبار الرضا» مىخوانیم:
امام رضاعلیه السلام فرمود: شخصى از حضرت علىعلیه السلام دربارهى «اصحاب رسّ» پرسید، امامعلیه السلام پاسخ داد: بعد از طوفان نوح، درختى به نام «شاه درخت» غرس شد. مردم (این درخت را مقدّس مىدانستند و) در اطرافش دوازده قریه بنا كردند. نام قریهها به نام ماههاى ایرانى بود: فروردین، اردیبهشت، خرداد تا دوازده ماه، آنان هر ماه در یكى از قریهها جشن وعید مىگرفتند، البتّه در قریهى اسفند، عیدشان با شكوهتر بود و جمعیّت بیشترى جمع مىشدند. در آن مراسم جشن، درختى را آتش مىزدند و همین كه دودش بالا مىرفت به گریه و زارى مىافتادند.
خداوند پیامبرى براى آنان فرستاد و آنان را ارشاد كرد، او را تكذیب كردند، پیامبرشان نفرین كرد و آن درخت مقدّسشان خشك شد. پس از آن چاه عمیقى حفر كردند و پیامبر خدا را در آن افكندند و او را این گونه به شهادت رساندند. [305]
و در نهجالبلاغه مىفرماید: «أینَ اصحابُ مدائن الرّس الّذین قَتلوا الانبیاء»
پيام ها
1- سنّت الهى فرستادن رسولان براى هدایت مردم و هلاكت تكذیب كنندگان آنان بوده است. «كذّبوا الرسل اغرقناهم... و عاداً و ثمودَ...»
2- خداوند با همهى اُمّتها اتمام حجّت كرده است. «و كلاً ضربنا له الامثال»
3- قهر و غضب خداوند بر كفّار، یكى از سنّتهاى الهى است. «و كلاً تبّرنا تتبیرا»