ترجمه
كیست كه آفرینش را آغاز مىكند، سپس آن را (در قیامت) باز مىگرداند و كیست كه شما را از آسمان و زمین روزى مىدهد؟ آیا با خداوند معبودى هست؟ بگو: اگر راست مىگویید برهانتان را بیاورید.
نکته ها
از آیهى 60 تا این آیه، پنج مرتبه پى در پى، جملهى «ءالهٌ مع اللّه» آمده است كه براى باطل كردن شرك و نفى خدایان دروغین مىباشد.
روزىِ انسان، گاهى مثل نور، هوا و باران، از آسمان است و گاهى مثل سبزى و میوه از زمین و گاهى از حیوانات است كه آنها نیز با واسطه، از زمین استفاده و رشد مىكنند و گاهى از معادن است كه آنها نیز از زمین هستند.(74)
از نظر قرآن هیچ آفریدهاى محو نمىشود بلكه از نظر ماست كه مفقود مىشود.(75) معاد، برگرداندن معدوم نیست تا بعضى خیال كنند كارى محال است، بلكه رجوع موجودات به شكل اوّل است، بعد از تغییرى كه در شكل آنها به وجود آمده است.
آیات تكرارى قرآن، با نوآورى همراه است: از آیهى 60 تا 64، جملهى «أاله مع اللّه» تكرار شده، لكن هر بار با یك جملهى تازه همراه است:
* در آیهى 60 مىخوانیم: «بل هم قوم یعدلون» مشركان انحراف دارند.
* در آیهى 61 مىخوانیم: «بل اكثرهم لایعلمون» انحرافشان به خاطر جهل است.
* در آیهى 62 مىخوانیم: «قلیلا ما تذكّرون» و حالا كه جاهلند، كمتر متذكّر مىشوند.
* در آیهى 63 مىخوانیم: «تعالى اللّه عمّا یشركون» خداوند از شرك آنان منزّه است.
* در آیهى 64 مىخوانیم: «قل هاتوا برهانكم» اینها بىدلیل به سراغ شرك رفتهاند.
74) تفسیر نمونه.
75) تفسیر المیزان.
پيام ها
1- همان قدرتى كه در آغاز آفرید، باز هم مىتواند آن را برگرداند. «یبدؤا - یعید»
2- معاد، جسمانى است. «یعیده»
3- با سؤال، وجدانها را بیدار كنید. «أمّن یبدؤا الخلق - من یرزقكم - ءاله»
4- مخالفان شما اگر برهان دارند بپذیرید. «قل هاتوا»
5 - اسلام، دین برهان است و از مخالفان خود هم برهان مىطلبد. «قل هاتوا برهانكم»