ترجمه
(اهل كتاب) گفتند: یهودى یا مسیحى شوید تا هدایت یابید، بگو: (چنین نیست،) بلكه (پیروى از) آئین حقگراى ابراهیم (مایه هدایت است، زیرا) او از مشركان نبود.
نکته ها
كلمه «یهود» از «هود» به معناى بازگشت به خدا، گرفته شده است. در مجمع البحرین از امام صادق علیه السلام نقل شده است كه لقب یهود از آیه 156 سوره اعراف اقتباس شده است، آنجا كه بنىاسرائیل به خدا گفتند: «انّا هُدنا الیك» و كلمه نصارى نیز از كلام حضرت عیسى علیه السلام گرفته شده است آنجا كه فرمود: «مَن انصارى الى اللّه» امّا كلمه «حنیف» از «حنف» به معناى در راه مستقیم آمدن است، همانگونه كه «جنف» به معناى در راه كج قرار گرفتن آمده است.
در آیه 113 خواندیم كه یهودیان، نصارى را قبول نداشتند و نصارى نیز یهودیان را پوچ مىدانستند وهر یك خیال مىكرد كه تنها خودش بر هدایت مىباشد. در حالى كه هر دو گروه دچار شكّ گردیده و از راه مستقیم منحرف شدهاند و راه حقّ راه ابراهیم علیه السلام است كه هرگز دچار شكّ نگردید.
امام صادق علیه السلام فرمودند: دین حنیف و حقگرا، همان گرایش به حقّ واسلام است. [430]
430) تفسیر برهان.
پيام ها
1- انحصار طلبى بىجا، ممنوع است. یهود و نصارى بدون داشتن دلیل، هركدام هدایت را تنها در آئین خود مىدانند. «كونوا هوداً او نصارى تهتدوا»
2- نام وعنوان مهم نیست، ایمان وعمل اهمیّت دارد. یهودى یا نصرانى یك لقب بیش نیست، آنچه ارزشمند است، توحید ویكتاپرستى است. «بل ملة ابراهیم حنیفاً»
3- به تبلیغات سوء دیگران پاسخ دهید. «قالوا... قل»
4- ابراهیم علیه السلام هیچگاه از مشركان نبوده است، در حالى كه یهود و نصارى گرفتار شرك شدهاند. «وما كان من المشركین»