ترجمه
(اما) بعضى از مردم مىگویند: پروردگارا! در دنیا به ما نیكى عطا كن و در آخرت نیز نیكى مرحمت فرما و مارا از عذاب آتش نگهدار.
نکته ها
یكى از راههاى شناخت مردم، آشنایى با آرزوها و دعاهاى آنان است. در آیه قبل، درخواست گروه اوّل از خداوند مربوط به دنیا بود و كارى به خیر و شرّ آن نداشتند، ولى در این آیه درخواست گروه دوّم از خداوند، «حسنة» است در دنیا و آخرت. در دیدگاه گروه اوّل؛ دنیا به خودى خود مطلوب است، ولى در دید گروه دوّم؛ دنیایى ارزشمند است كه حسنه باشد و به آخرت منتهى گردد.
در روایات نمونهها و مصادیقى براى نیكىهاى دنیا و آخرت نقل شده است [589]، ولى حسنه در انحصار چند نمونه نیست.
در قرآن مجید 115 مرتبه كلمهى «دنیا» بكار رفته و 115 مرتبه كلمه «آخرت» استعمال شده است و این یك تصادف نیست. البتّه این به معناى آن نیست كه اهمیّت دنیا و آخرت هر دو یكسان است.
در دعاها، هدفهاى كلّى مطرح شود و تعیین مصداق به عهده خداوند گذاشته شود. ما از خداوند حسنه و سعادت مىخواهیم، ولى در اینكه رشد و صلاح ما در چیست؟ آنرا به عهدهى خداوند مىگذاریم. چون ما به خاطر محدودیّتهاى علمى و عدم آگاهى از آینده و ابعاد روحى خودمان، نمىتوانیم مصادیق جزئى را تعیین بنمائیم. به همین جهت توصیه شده است از خداوند وسیله كار را نخواهید، خودِ كار را بخواهید. زیرا ممكن است خداوند از وسیلهى دیگرى كه به فكر و ذهن ما نمىآید، كارى را براى ما محقّق سازد. مثلاً از خداوند توفیق زیارت حج را بخواهید، امّا نگویید: خدایا مالى به من بده تا به مكّه بروم. چون خداوند گاهى سبب را به گونهاى قرار مىدهد كه ما فكر آن را نمىكردیم.
پيام ها
1- دنیا و آخرت با هم منافاتى ندارند، به شرط آنكه انسان به دنبال حسنه و نیكى باشد. «فى الدنیا حسنة و فى الاخرة حسنة»
2- هر رفاهى مذموم نیست، بلكه زندگانى نیكو، مطلوب نیز هست. «ربّنا اتنا فى الدنیا حسنة»
3- دوزخ، حساب جدایى دارد. با اینكه از خداوند نیكى آخرت را مىخواهند، ولى براى نجات از آتش، جداگانه دعا مىكنند. [590] «قِنا عذاب النار»