ترجمه
(انفاق شما باید) براى نیازمندانى باشد كه در راه خدا محصور شدهاند. (به خاطر دین خدا، از وطن آواره و یا در جبهههاى جهاد هستند.) توان حركت و سفر در زمین را (براى تأمین هزینه زندگى و یا كسب سرمایه براى تجارت) ندارند. از شدّت عفاف و آبرودارى، شخص بىاطلاع آنها را غنى مىپندارد، امّا تو آنها را از سیما و چهره‌هایشان مىشناسى. آنان هرگز با اصرار از مردم چیزى نمىخواهند. و هر چیز نیكو و خیرى را (به این افراد) انفاق كنید، پس قطعاً خداوند به آن آگاه است.
نکته ها
در برخى از تفاسیر همچون تفسیر كبیر فخررازى، مجمعالبیان و قرطبى آمده كه این آیه درباره اصحاب صُفّه نازل شده است. اصحاب صفّه تقریباً چهارصد نفر بودند كه از مكّه به مدینه هجرت كرده و چون در مدینه خانه و كاشانه و آشنایانى نداشتند، در كنار مسجد پیامبر روى صُفّه )سكّوئى بزرگ) زندگى مىكردند و اینان همیشه براى جهاد در راه خدا آماده بودند.
پيام ها
1- فقرا، در اموال اغنیا حقّى دارند. «للفقراء»
2- باید به مجاهدان وكسانى كه به خاطر فعالیّتهاى سیاسى براى مبارزه با طاغوتها در محاصرهى زندانها وتبعیدگاهها قرار دارند ومهاجران بىپناه و همه كسانى كه در راه خدا دچار فقر شده وفرصت تلاش براى تأمین زندگى را ندارند، توجّه لازم صورت گیرد. «اُحصروا فى سبیلاللّه لایستطیعون ضرباً...»
3- كسانى كه مىتوانند با مسافرت و مهاجرت به نقطهاى دیگر زندگى خود را تأمین نمایند، نباید منتظر انفاق مردم باشند. «لایستطیعون ضرباً فىالارض»
4- فقیران عفیف، پاكدامن وآبرودار، مورد ستایش خداوند هستند. «یحسبهم الجاهل اغنیاء»
5 - فقراى گمنام و محترم، در اولویّت هستند. «تعرفهم بسیماهم»
6- حتّى اگر ضرورتى پیش آمد، باز هم سؤالِ با اصرار از مردم نداشته باشید. «لایسئلون الناس الحافاً» تكدّىگرى، ناپسند است.
7- شرط انصاف نیست كه گروهى خود و تمام هستى خود را فدا كرده و در محاصره قرار گیرند، ولى گروه دیگر حتّى از انفاق به آنان تنگ نظرى داشته باشند. [751] «للفقراء الّذین اُحصروا»
751) بازنگرى این آیه را كه تمام كردم، هنوز قلم را به زمین نگذاشته بودم كه شخصى وارد شد وروزنامهاى بدستم داد كه از سیماى فرزانگان مطلبى نوشته بود. دیدم كه با این آیه بسیار سازگار است، لذا آنرا در پاورقى آوردم. آیة اللّه میرزا على آقا قاضى قدس سره استاد عرفان علامه طباطبایى قدس سره را در نجف اشرف دیدند كه از سبزى فروشى كاهوهاىپلاسیده ونامرغوب را خریدارى مىكند، از او پرسیدند: چرا این كار را مىكنى؟ فرمود: این مغازهدار شخص فقیرى است، مىخواهم به او كمك كنم، لكن میل دارم كه هم آبرویش محفوظ بماند وهم به گرفتن مال بلا عوض عادت نكند! لذا این كاهوها را از او مىخرم كه به نوایى برسد و براى من فرق زیادى ندارد كه كاهوى تازه مصرف كنم، یا كهنه.