ترجمه
ستایش مخصوص خدایى است كه آن چه در آسمانها و آن چه در زمین است مِلك اوست و در آخرت (نیز) حمد و ستایش تنها براى اوست و اوست حكیمِ آگاه.
نکته ها
در قرآن پنج سوره با جملهى «الحمدللّه» شروع مىشود.
این آیه مالكیّت مطلق و بى قید و شرط خداوند را بیان مىكند، «له ما فى السموات» و آیهى بعد علم مطلق الهى را «یعلم ما یلج فى الارض»، تا در آیه سوم به منكران معاد بگوید: ما مىتوانیم قیامت را براى كیفر و پاداش بر قرار كنیم.
فخر رازى مىگوید: علمى كه به عمل متّصل باشد حكمت است و به كسى كه عواقب و اسرار امور را بداند خبیر گویند.(450)
پيام ها
1- چگونگى حمد خدا را از خدا بیاموزیم. «الحمد للّه الّذى...»
2- ستایشها باید در برابر كمال و قدرت و مالكیّت و آگاهى و حكمت باشد. «الّذى له ما فى السموات و...»
3- در دنیا غیر خداوند نیز ستایش مىشود، ولى در آخرت ستایش مخصوص اوست. «و له الحمد فى الآخرة»
4- ستایش او در حصار زمان و شرایط خاصى نیست. «و له الحمد فى الآخرة» بهشتیان مىگویند: «و آخر دعواهم أنِ الحمدللّه ربّ العالمین»(451)
5 - مالكیّت الهى، هم گسترده است، هم حكیمانه و هم آگاهانه. «له ما فى السموات - هو الحكیم الخبیر»
6- گردش نظام هستى در دنیا و آخرت، بر اساس حكمت الهى است. «له ما فى السموات... و له الحمد فى الآخرة و هو الحكیم»
توضيحات
سیماى سورهى سبأ
این سوره در مكّه نازل شده و پنجاه و چهار آیه دارد. به مناسبت سرگذشت قوم سبأ كه در این سوره بیان شده، «سبأ» نام گرفته و همانند دیگر سورههاى مكّى، بیشتر مباحث آن در مورد مسائل اعتقادى و خصوصاً مبدأ و معاد است.
البتّه در ضمن داستان حضرت سلیمان و برخورد او با قوم سبأ، به گوشهاى از نعمتهاى الهى و سرنوشت شاكران و كافران اشاره شده است.