ترجمه
اگر آن (بت)ها را بخوانید، دعاى شما را نمىشنوند و اگر بشنوند پاسخى به شما ندهند، و روز قیامت شرك شما را انكار خواهند كرد، و هیچ كس مانند (خداوند) خبیر، تو را (به حقیقت كارها) آگاه نكند.
نکته ها
فرقهاى از مسلمانان (وهّابیون) براى تأیید عقاید خود مبنى بر جایز نبودن توسّل به پیامبرصلى الله علیه وآله و ائمه علیهم السلام به این آیه استدلال مىكنند، غافل از آن كه این آیات دربارهى توسّل به بتهاست نه اولیاى الهى كه خداوند حتّى پس از مرگ آنان نیز با آنها سخن مىگوید. در آیات متعدّدى از قرآن خداوند به انبیا سلام كرده از جمله: «سلام على ابراهیم»(566)، «سلام على موسى و هارون»(567) و راستى اگر آنان سلام خدا را نشنوند پس سلام چه معنایى دارد؟! گویا حیات برزخى كه شهدا دارند مورد قبول این گروه نیست!
در روایات زیادى آمده است كه پیامبر اسلام با مردگان سخن گفته، از جمله: در سر چاه بدر به كشتگان كفّار كه در چاه افتاده بودند آنگونه گفتگو كرد كه مورد اعتراض قرار گرفت كه چگونه با مرده حرف مىزنى، ولى فرمود: «شما از آنان شنواتر نیستید».(568)
566) صافّات، 109.
567) صافّات، 120.
568) براى اطلاع بیشتر، به كتاب معاد مؤلف مراجعه فرمایید.
پيام ها
1- براى شرك زدایى، از هیچ استدلالى دریغ نكنید.
«لایملكون من قطمیر» (آیه قبل)
«لایسمعوا دعاء كم» سخن و ناله شما را نمىشنوند.
«ما استجابوا لكم» بر فرض بشنوند پاسخ نمىدهند.
«یكفرون بشرككم» در قیامت حتّى معبودها از مشركان متنفر خواهند بود.
2- بشر به جایى مىرسد كه دعوت خداى شنواى پاسخ دهنده «ادعونى استجب لكم» را رها كرده، به سراغ جمادات كر و كور و بى خاصیّت مىرود. «ان تدعوهم لایسمعوا... و ما استجابوا»
3- معبودهاى پوشالى، در قیامت از مشركان برائت مىجویند. «یكفرون بشرككم» و مىگویند: شما ما را پرستش نمىكردید بلكه بنده خیالات و هوسهاى خود بودید. «و قال شركاؤهم ما كنتم ایّانا تعبدون»(569)
4- شرك نه در دنیا سود مىدهد، «ما استجابوا» و نه در آخرت. «یكفرون بشرككم»
5 - خبرهاى مهم را از اهل خبره بگیرید. «و لا یُنبّئك مثل خبیر»
6- اخبار قیامت را جز از طریق وحى نمىتوان دریافت. «و یوم القیامة... لا یُنبّئك مثل خبیر»
569) یونس، 28.