ترجمه
و هیچ فردى بار (گناه) دیگرى را بر دوش نكشد، و اگر سنگین بارى براى حمل بارش، حتّى از نزدیكان خود دعوتى كند، چیزى از بارش حمل نشود (و كسى به او رحم نكند.) تو تنها كسانى را كه در نهان از پروردگارشان مىترسند و نماز به پا مىدارند هشدار مىدهى، و هر كس (از گناه) پاك شود، پس این پاكى به نفع خود اوست و بازگشت (همه) تنها به سوى خداوند است.
نکته ها
كلمهى «وِزر» به معناى سنگینى و بار است. «مُثْقَلة» یعنى سنگین بار. «حِمل» بارِ پشت و «حَمل» بار شكم را گویند.(570)
در قرآن مىخوانیم كه گروهى براى اغفال و فریب دیگران مىگویند: «اتّبعوا سبیلنا و لنحمل خطایاكم»(571) ما گناه شما را به دوش مىگیریم این آیه جواب آنها را مىدهد.
سؤال: آیا مىتوان به استناد این آیه كه در قیامت بار هر كس به دوش خود اوست و ضربهاى به دیگرى نمىزند، بگوئیم پس ما كارى به گناهكاران نداشته باشیم زیرا بار گناهشان به دوش خودشان است و به ما كارى ندارد؟
پاسخ: این آیه، توجیه سكوت در برابر منكرات نیست زیرا خود سكوت، گناهى است بر گردن افراد ساكت. وظیفه ما امر به معروف و نهى از منكر است ولى اگر گوش ندادند گناهشان به دوش ما نیست.
گرچه هر كس تنها مسئول كار خویش است، امّا اگر كسى راه و سنّت غلطى را در جامعه پایهگزارى كرد علاوه بر منحرفان، این سنّت گزار نیز مسئول است زیرا راهنماى انحراف و گناه، شریك در انحراف و گناه است.
570) تفسیر نمونه، به نقل از مفردات راغب.
پيام ها
1- بر اساس عدالت، هر كس باید بار خودش را بر دوش كشد.«لا تزر وازرة...»
2- گناه خود را به گردن نیاكان، دوستان و محیط نیاندازیم. «و لا تزر وازرة»
3- حساب و كتاب هر كس در قیامت، جداگانه است. «لا تزر وازرة»
4- گناه، بار است. «وزر - مثقله»
5 - در قیامت روابط خویشاوندى در قیامت هیچ تأثیرى در سرنوشت انسان ندارد و بستگان بارى از دوش انسان بر نمىدارند. «و لو كان ذا قربى»
6- خشیت و نماز به انسان قابلیّت پذیرش مىدهد. «انّما تنذر الّذین یخشون...»
7- تزكیه از طریق تقوا و نماز به دست مىآید. «یخشون - اقاموا الصلاة - تزكّى»
8 - تزكیهى انسان، به سود خود اوست. «لنفسه»
9- ممكن است سود تزكیه را در دنیا دریافت نكنید ولى در آخرت قطعاً دریافت مىكنید. «الى اللّه المصیر»
10- هستى، هدفمند و داراى حركت تكاملى است. «الى اللّه المصیر»