ترجمه
و اگر بخواهیم فروغ دیدگانشان را محو مىكنیم، پس آنگاه كه در راه سبقت مىگیرند، چگونه خواهند دید؟
و اگر بخواهیم آنان را در جاى خود مسخ مىكنیم (و به مجسّمههایى بىروح مبدّل مىسازیم،) به گونهاى كه نه بتوانند به راه خود ادامه دهند و نه بر گردند.
نکته ها
اگر این دو را ادامه آیات قبل در مورد عذاب كفّار در قیامت بدانیم، بیانگر ناتوانى كفّار در جستجوى راه بهشت و حیرت و سرگردانى آنها در صحراى محشر است. امّا اكثر مفسّران این دو را مربوط به كیفر دنیوى كفّار دانسته و آن را نوعى تهدید در از دست دادن قوّه بینایى و یافتن راه خانه و كسب و كار دانستهاند.(620)
پيام ها
1- فكر نكنید آن چه دارید باید داشته باشید یا جاودانه خواهید داشت، از قهر و غضب الهى و تغییر نعمتها غافل نباشید. «لو نشاء طمسنا»
2- علاج واقعه را قبل از وقوع باید كرد. قبل از نزول عذاب باید از لجاجت دست برداشت. «لو نشاء... لو نشاء...»
3- هر مكانى مىتواند ظرف قهر خدا باشد. «على مكانتهم»
4- قهر خدا كه آمد احدى توان تحمّل ندارد. «فما استطاعوا...»
5 - سنّت خداوند، آزاد گذاشتن انسانها است تا از راه دیدن و شنیدن حقایق ایمان بیاورند، نه آنكه از طریق قهر و اجبار و فشار ایمان آورند. «لو نشاء لمسخناهم» (حرف «لَو» نشانه آن است كه سنّت خداوند، مسخ و زمینگیر كردن مردم نیست.)