ترجمه
و كسانى كه از عبادت و بندگى طاغوتها (و قدرتهاى ضد الهى) دورى نموده و به سوى خدا بازگشتند بر آنان مژده باد، پس بندگان مرا بشارت ده.
آنان كه سخن را با دقّت مىشنوند و بهترین آن را پیروى مىكنند، آنانند كه خداوند هدایتشان نموده و آنانند همان خردمندان.
نکته ها
«طاغوت» به كسى گفته مىشود كه اهل طغیان و تجاوز باشد. «اجتناب» یعنى چیزى را در یك جانب و خود را در جانب دیگر قرار دادن. مراد از انابه به سوى خدا و اجتناب از طاغوت، همان است كه در آیة الكرسى مىخوانیم: «فمَن یكفر بالطاغوت و یؤمن باللّه»(15)
مراد از عبادت طاغوت، اطاعت از ستمگران و طاغیان است. زیرا در حدیثى در تفسیر مجمعالبیان مىخوانیم: «مَن اطاع جبّاراً فقد عَبَده» اطاعت از ستمگر، پرستش اوست.
در آیه 18 مىفرماید: بشارت ده به كسانى كه از احسن پیروى مىكنند و در جاى دیگر سخنِ احسن را دعوت به خدا مىداند، «احسن قولاً ممّن دعا الى اللّه»(16) و بهترین دعوتكننده را رسول خدا مىداند. «ادعوا الى اللّه على بصیرة»(17) بنابراین باید از احسن گفتهها پیروى كرد كه دعوت به خداست و بهترین دعوت به خدا، دعوت پیامبر اوست، پس پیروى از احسن، یعنى پیروى از وحى ودعوتهاى رسول خداصلى الله علیه وآله.
15) بقره، 256.
16) فصّلت، 33.
17) یوسف، 108.
پيام ها
1- از اوصاف مؤمنان و بندگان خالص خدا پرهیز از طاغوتهاست. «اجتنبوا الطاغوت... فبشّر عباد»
2- اجتناب از طاغوت، مقدّمه توجّه به خداست. «اجتنبوا الطاغوت - انابوا الى اللّه»
3- شرط توبه، دورى از طاغوت است واطاعت از طاغوت مانع انابه و توبه است. «اجتنبوا الطاغوت - انابوا الى اللّه»
4- بركات انتخاب احسن نامحدود است. (كلمه «بشّر» مطلق است تا شامل انواع بشارت بشود).
5 - كسانى حقّ شنیدن هر سخنى را دارند كه به كلام توجّه كنند و دچار شخصیّتزدگى گوینده نشوند. «یستمعون القول»
6- انسان باید تحمّل شنیدن سخنان دیگران را داشته باشد و داراى سعه صدر باشد. «یستمعون القول...»
7- اسلام از طرح شدن سخنان دیگران دلهرهاى ندارد. «یستمعون القول»
8 - عقل، حجّت باطنى است و تقلید كوركورانه ممنوع است. «یستمعون القول فیتّبعون احسنه»
9- انتخاب احسن مورد توجّه قرآن است. «یتبعون احسنه»
10- كسانى حقّ شنیدن هر سخنى را دارند كه از نظر علمى و منطقى قدرت تشخیص احسن را داشته باشند. «یستمعون... فیتّبعون احسنه»
11- سخنى كه حُسن و خوبى ندارد، شایسته استماع و شنیدن نیست. «یستمعون القول فیتبعون احسنه»
12- به خوب بودن قانع نباشیم، بهتر بودن را دنبال كنیم. «یتّبعون احسنه»
13- انتخاب احسن بدون توفیق الهى ممكن نیست. «اولئك الّذین هداهم اللّه»
14- هدایت الهى را تنها كسانى دریافت مىكنند كه براى دست یابى به حقیقت وقت بگذارند و سخنان را گوش دهند. «اولئك الّذین هداهم اللّه»
15- كسانى كه چشم و گوش بسته مكتبى را مىپذیرند، در حقیقت عاقل نیستند. «اولوا الالباب»
16- تنها راه مطمئن انتخاب آگاهانه است.«فیتبعون احسنه... اولئك الّذین هداهم اللّه»