ترجمه
همانا در آفرینش آسمانها و زمین و در پىِ یكدیگر آمدن شب و روز، نشانههایى (از علم، رحمت، قدرت، مالكیّت، حاكمیّت و تدبیر خداوند) براى خردمندان است.
نکته ها
در تفاسیر فخررازى، قرطبى و مراغى آمده است: از عایشه پرسیدند: بهترین خاطرهاى كه از رسول خدا صلى الله علیه وآله به یاد دارى چیست؟ گفت: تمام كارهاى پیامبر شگفتانگیز بود، امّا مهمتر از همه براى من، این بود كه رسول خدا شبى در منزل من استراحت مىكرد، هنوز آرام نگرفته بود كه از جا برخاست، وضو گرفت و به نماز ایستاد و بقدرى گریه كرد كه جلو لباسش تر شد، بعد به سجده رفت و به اندازهاى گریه كرد كه زمین تر شد. صبح كه بلال آمد سبب این همه گریه را پرسید، فرمود: دیشب آیاتى از قرآن بر من نازل شده است. آنگاه آیات 190 تا 194 سوره آلعمران را قرائت كرد وفرمود: واى بركسى كه این آیات را بخواند و فكر نكند.
در تفسیر كبیر فخررازى و مجمعالبیان از حضرت على علیه السلام نقل شده است كه فرمود: رسول خداصلى الله علیه وآله همواره قبل از نماز شب این آیات را مىخواند. و در احادیث سفارش شده است كه ما نیز این آیات را بخوانیم.
در تفسیر نمونه از «نوف بكّالى» صحابهى خاصّ حضرت علىعلیه السلام نقل شده است كه شبى خدمت حضرت علىعلیه السلام بودم. امام از بستر بلند شد و این آیات را خواند. سپس از من پرسید: خوابى یا بیدار؟ عرض كردم بیدارم. فرمود: خوشا به حال كسانى كه آلودگىهاى زمین را پذیرا نگشتند و در آسمانها سیر مىكنند.
كلمه «اَلباب» جمع «لُبّ» به معناى عقل خالص و دور از وهم و خیال است.
پيام ها
1- آفرینش جهان، هدفدار است. «خلق السموات... لایات لاولى الالباب»
2- هستىشناسى، مقدّمهى خداشناسى است. «خلق السموات...لایات»
برگ درختانِ سبز، در نظر هوشیار
هر ورقش دفترى است، معرفت كردگار
3- اختلاف ساعات شب و روز در طول سال، در نظر خردمندان تصادفى نیست. «و اختلاف اللیل و النّهار لَایات»
4- قرآن، مردم را به تفكّر در آفرینش ترغیب مىكند. «خلق... لَایات لاولى الالباب»
5 - هركه خردمندتر است باید نشانههاى بیشترى را دریابد. «لَایات لاولىالالباب»
6- آفرینش، پر از راز و رمز، و ظرافت و دقّت است كه تنها خردمندان به درك آن راه دارند. «لَایات لاولىالالباب»