ترجمه
آیا به منافقان نظر نكردى كه به برادران خود، كسانى از اهل كتاب كه كفر ورزیدند، مىگویند: اگر شما رانده شدید، ما نیز با شما خارج خواهیم شد و درباره شما از هیچ كس پیروى نخواهیم كرد و اگر مورد هجوم و جنگ قرار گرفتید، قطعاً ما شما را یارى خواهیم كرد و خداوند شاهد است كه این منافقان هر آینه دروغ گویند.
نکته ها
بعد از ستایش از مهاجران و انصار و تابعین، این آیات، چهره منافقان و كفّار را كه در كنار هم و در برابر آنان ایستادهاند، ترسیم مىكند. آرى یكى به مغفرت و آمرزش دعوت مىكند و یكى به لجاجت و مقاومت بر كفر و بىدینى.
در تفاسیر مىخوانیم: منافقان براى یهودیان پیمان شكنى كه مورد قهر پیامبر اسلام قرار گرفته بودند، پیام فرستادند كه شما سنگر خود را رها نكنید كه ما با شما هستیم.
با توجه به آیه «انما المؤمنون اخوة»(32) كه برادرى را تنها مخصوص اهل ایمان مىداند، باید گفت: برادرى منافق با كافر، برادرى صورى و ظاهرى است. «لاخوانهم الّذین كفروا...» در برادرى حقیقى، ایثار و از خود گذشتگى نمایان است، چنانكه انصار نسبت به مهاجران چنین كردند،«و یؤثرون على انفسهم» ولى در برادرى ظاهرى، حتى یارى ظاهرى هم نیست. «لننصرنّكم و اللّه یشهد انهم لكاذبون»
پيام ها
1- رهبر جامعه اسلامى، باید از روابط منافقان داخلى با دشمنان خارجى آگاه باشد. «الم تَرَ»
2- در صدر اسلام، منافقانى بودند كه با كفّار روابط مخفیانه و خائنانه داشتند و با وعدههاى خود مایه امید آنان بودند. «الم تَرَ الى الّذین نافقوا...»
3- منافق، برادر كافر است. «نافقوا... لاخوانهم الّذین كفروا»
4- همهى اهل كتاب در برابر مسلمانان نایستادهاند، تنها گروهى در صدد توطئه و دشمنى هستند. «الّذین كفروا من اهل الكتاب»
5 - منافق دروغگو براى اینكه دیگران را به باور بكشاند، سخن خود را قاطعانه مطرح مىكند. «لنخرجنّ معكم... لننصرنّكم»
6- منافق، در مسائل سیاسى و اجتماعى، تابع و مطیع رهبرى اسلامى نیست. «لا نطیع فیكم احداً ابداً»
7- منافقان، حتى به دوستان خود نیز دروغ مىگویند. «و اللّه یشهد انهم لكاذبون»