ترجمه
و روزى كه آنان را یكسره محشور مىكنیم، سپس به كسانى كه شرك ورزیدند گوییم: كجایند شریكان شما كه بر ایشان گمان (خدایى) داشتید؟
نکته ها
بازخواست ذلّتبار مشركین در قیامت، نشانهى محرومیّت آنان از رستگارى است، همان محرومیّتى كه در آیهى قبل به آن اشاره شده است.
گرچه آیه، به شرك نظر دارد، ولى آنان هم كه رهبرى غیر اولیاى خدا را بپذیرند و با اولیاى معصوم الهى به مخالفت و جنگ برخیزند، به نوعى مشركند. در زیارت جامعهى كبیره مىخوانیم: «و مَن حاربكم مشرك» [276] و در حدیث آمده است: «الرّاد علینا كالرّاد على اللّه و هو على حدّ الشرك باللّه» [277] كسى كه كلام و راه ما را رد كند، همچون كسى است كه كلام خدا را نپذیرد و چنین شخصى به منزلهى مشرك است.
276) مفاتیح الجنان.
277) كافى، ج1، ص67.
پيام ها
1- دادگاه قیامت، علنى است. «نحشرهم جمیعاً ثم نقول»
2- قبل از هر عقیده و عشق و پرستشى، آمادهى پاسخگویى در روز قیامت باشیم. «و یوم نحشرهم... أین شركاؤكم»
3- قیامت روز ظهور حقّ بودن توحید، حتّى براى مشركان است. «أین شركاؤكم»
4- شرك، خیالى بیش نیست. «تزعمون»