ترجمه
و اگر آنان را، آن هنگام كه بر لبهى آتش (دوزخ) نگه داشته شدهاند ببینى، پس مىگویند: اى كاش (بار دیگر به دنیا) بازگردانده شویم و آیات پروردگارمان را تكذیب نكنیم و از مؤمنان (واقعى) باشیم.
نکته ها
طبق آیات قرآن، آرزوى برگشت به دنیا، هم در لحظهى مرگ است، و هم در قبر و هم در قیامت، «ربّ ارجعون لعلّى اعمل صالحاً» [286] ، «ربّنا اخرجنا منها فان عُدنا فانّا ظالمون» [287]
در آیه 23، مشركین شرك خود را انكار مىكردند، ولى در این آیه، اعتراف و تقاضاى برگشت و جبران مىكنند.
286) مؤمنون، 100.
287) مؤمنون، 107.
پيام ها
1- كفّار هنگام عرضه بر آتش، وحشتزده و ذلّتبار ناله مىزنند. «اذ وقفوا على النّار فقالوا» مراحل و مواقف قیامت متعدّد است، در بعضى از مراحل گنهكاران ناله مىزنند و در بعضى مواقف مهر سكوت بردهانشان مىخورد.
2- تكذیب آیات الهى، موجب پشیمانى در آخرت است. «اذ وقفوا... فقالوا یا لیتنا»
3- تا فرصت دنیا باقى است ایمان آوریم، چون در آخرت مجال برگشت نیست. «یا لیتنا نردّ» از آرزوها و حسرتهاى كافران در قیامت، برگشت به دنیا و ایمان و اطاعت است. «و لا نكذّب... و نكون من المؤمنین»