ترجمه
(مجرمان) در این روز حرفى براى گفتن ندارند.
و به آنان اجازه داده نمىشود تا عذر خواهى كنند.
در آن روز واى بر تكذیب كنندگان.
این روز، روز جدایى است كه شما و پیشینیان را جمع كردیم.
پس اگر چارهاى دارید به كار گیرید.
در آن روز واى بر تكذیب كنندگان.
نکته ها
قیامت داراى مواقف متعدّدى است. در یك موقف بر لبها مهر زده مىشود و كسى توان سخن گفتن ندارد: «هذا یوم لاینطقون» و «الیوم نختم على افواههم»(278) و در مواقف دیگر گفتگوهایى در كار است. آیات زیادى در قرآن به بیان گفتگوها و نالههاى مجرمان در قیامت پرداخته است.
امام صادقعلیه السلام فرمود: خدا عادلتر از آن است كه بندهاش عذر داشته باشد و خداوند اجازه ندهد آن را بیان كند، ولى چون بنده گنهكار عذرى ندارد، به او اجازه داده نمىشود در دادگاه الهى سخنى بگوید.(279)
در دنیا انسان قادر است تا خود یا دیگران را فریب دهد و به وسیله زر و زور و تزویر و یا وعده و تهدید و رشوه، یا وابستگى نسبى و سببى براى خود چارهاى بیندیشد ولى در قیامت راه براى تمام این كارها بسته است. «فان كان لكم كید فكیدون»
278) یس، 65.
279) كافى، ج 8، ص178.
پيام ها
1- در قیامت، مجرمان یا از روى ترس، یا به خاطر بىفایده بودن، یا به خاطر مهر خوردن بر دهان و یا به خاطر روشن بودن همه مسایل، سخن نمىگویند. «هذا یوم لاینطقون»
2- مبلّغ و مربّى نباید از تكرار هشدار خسته شود. در این سوره آیه «ویلٌ یومئذ للمكذبین» ده مرتبه تكرار شده است.
3- قیامت، هم روز جمع است و هم روز فصل. «هذا یوم الفصل جمعناكم» (از یكسو همه جمع مىشوند و هیچ كس جا نمىماند: «و حشرناهم فلم نغادر منهم احداً»(280) و از سوى دیگر میان خوبان و بدان فیصله داده مىشود و جدایى مىافتد، حتّى بهشتیان در بهشت درجاتى دارند.)
4- قیامت، روز حسابرسى و قضاوت است، نه عذرخواهى. «لایؤذن لهم فیعتذرون... هذا یوم الفصل»
5 - در قیامت نه فرار است، نه فریب و نه فدیهاى قبول مىشود و راهى براى فلاح وجود ندارد. «ان كان لكم كید فكیدون»
6- در قیامت، مجرمان ناتوان و درمانده از هر گونه چاره اندیشىاند. «فان كان لكم كید فكیدون»
280) كهف، 47.