ترجمه
پس آنگاه كه ستگارگان محو شوند.
و آنگاه كه آسمان شكافته شود.
و آنگاه كه كوهها از ریشه كنده شود.
و آنگاه كه براى رسولان (براى اداى شهادت) وقت تعیین شود.
براى چه روزى، اجل تعیین شده؟
براى روز داورى.
و تو چه دانى كه روز داورى چیست؟
نکته ها
«طَمس» به معناى از بین رفتن و محو شدن است و شاید مراد از بین رفتن نور آنها باشد.
«فرج» به معناى شكاف است و «و اذا السماء فرجت» به معناى شكاف برداشتن و پاره پاره شدن آسمان است.
«اقّتت» از «وقت» به معناى تعیین وقت براى گواهى دادن انبیا در قیامت است كه بارها در قرآن به آن اشاره شده است. چنانكه در سوره مائده مىخوانیم: «یوم یجمع اللّه الرسل فیقول ماذا اجتبم»(256) روزى كه خداوند همه انبیا را جمع گرداند، پس گوید: چگونه امّتتان دعوت شما را اجابت كردند.
یكى از اسامى قیامت «یوم الفصل» یعنى روز جدایى است. در قرآن مىخوانیم: «انّ اللّه یفصل بینهم یوم القیامة»(257) خداوند متعال در روز قیامت بین آنها (و آنچه بدان دلبستهاند) جدایى مىافكند.
در این آیات با سه تعبیر از عظمت قیامت یاد شده است: «لاىّ یوم اجّلت لیوم الفصل و ما ادراك یوم الفصل» و تكرار كلمه «یوم» نشانه عظمت آن روز است.
مشابه این چند آیه در سورههاى دیگر قرآن نیز دیده مىشود:
«فاذا النجوم طمست» در جاى دیگر مىفرماید: «و اذا النّجوم انكدرت»(258)
«واذا السماء فرجت» در جاى دیگر مىفرماید: «اذا السّماء انشقت»(259)
«واذا الجبال نسفت» در جاى دیگر مىفرماید: «ویسئلونك عن الجبال فقل ینسفها ربّى نسفا»(260)
«واذا الرّسل اقّتت» در جاى دیگر مىفرماید: «یوم یجمع اللّه الرّسل»(261)
256) مائده، 109.
257) حج، 17.
258) تكویر، 2.
259) انشقاق، 1.
260) طه، 105.
261) مائده، 109.
پيام ها
1- نظام كنونى آفرینش در قیامت دگرگون مىشود؛ ستارگان محو و آسمان شكافته مىشود و این دگرگونى بارها در قرآن یادآورى شده است: «فاذا النجوم طمست و اذا السماء فرجت»
2- حقیقت قیامت تنها از راه وحى قابل شناخت است. «و ما ادراك ما یوم الفصل»
3- در قیامت، براى گواهى پیامبران بر امّتهاى خویش، وقتى معیّن قرار داده شده است. «و اذا الرّسل اقّتت، لاىّ یوم اجّلت»