ترجمه
(خداوند) فرمود: فرود آیید، بعضى از شما دشمن بعض دیگرید و تا مدّتى (معیّن) براى شما در زمین جایگاه و وسیلهى بهرهگیرى خواهد بود.
(او) فرمود: در این زمین زندگى مىكنید و در آن مىمیرید و از آن (براى محاسبهى روز قیامت،) بیرون آورده مىشوید.
نکته ها
مخاطبین جملهى «اهبطوا»، یا آدم و حوّا و ابلیس هستند و یا آدم و حوّا و ذریّه آنها. البتّه در یك جا ابلیس به تنهایى مورد خطاب قرار گرفته است، «فاهبط منها» [55] و در جایى دیگر آدم و حوّا، «قال اهبطا منها جمیعاً» [56] كه اگر جایگاه هبوط آنها یكى باشد، ممكن است «اهبطوا» جمع بین آنها باشد.
مراد از «هبوط»، آمدن به زمین است، زیرا بدنبال آن مىفرماید:«ولكم فىالارض مستقرّ»
گرچه خداوند توبهى آدم و حوّا را پذیرفت، «فتاب علیه» [57] ، ولى اثر وضعى گناه باقى است. اثر وضعى آن ترك اولى و نافرمانى آدم و حوّا، خروج از آن جایگاه بهشتى و هبوط به زمین بود. «اهبطوا»
55) اعراف، 13
56) طه، 123
57) بقره، 37
پيام ها
1- از آثار وضعى خلاف و گناه نمىتوان گریخت. «قال اهبطوا»
2- گاهى عملكرد والدین، در هبوط و سقوط نسل آنان هم اثر مىگذارد. «قال اهبطوا...»
3- بهشت آدم و حوّا، مكانى غیر از زمین وبالاتر وبرتر از آن بود. «اهبطوا»
4- دنیا جایگاه تنازع و تزاحم و تضادّ است و انسانها به خاطر تزاحم منافع و غرائز، با هم درگیر مىشوند. «بعضكم لبعض عدوّ»
5 - زندگى دنیوى و بهرهورى از آن ابدى نیست. «الى حین»
6- انسان، پس از مرگ دوباره زنده خواهد شد. «منها تخرجون» حضرت آدم از این ناراحت و غمگین بود كه پنداشت دیگر به بهشت و زندگى جاوید نخواهد رسید، خداوند فرمود: پس از زندگى دنیا مىتواند به بهشت جاوید برسد.
7- مدّت ونهایت زندگى دنیوى براى بشر معلوم نیست. («حین» نكره آمده است)