ترجمه
به شب سوگند، آنگاه كه (زمین را در پردهى سیاه) فرو پوشاند.
به روز سوگند، آنگاه كه روشن شود.
سوگند به آن كس كه نر و ماده را آفرید.
همانا تلاشهاى شما پراكنده است.
نکته ها
در حدیث مىخوانیم: خداوند به هر چه از مخلوقاتش كه بخواهد، حق دارد سوگند یاد كند ولى مردم باید تنها به خدا سوگند یاد نمایند.(75)
«شتّى» جمع «شتیت» به معناى متفرّق است. سوگند، تنها براى تفاوت سعىها نیست، زیرا كه این تفاوت بر همه روش است، بلكه سوگند به خاطر نتایج و آثار متفاوت كارها است.
سایهى شب یك نعمت بزرگ است كه در آن تعدیل حرارت، آسایش جسم، آرامش روح و نیایشهاى خالصانه انجام مىگیرد.
پيام ها
1- زمان، امرى مقدّس و قابل سوگند است. «والیل اذا یغشى»
2- هم به نشانههاى آفاقى توجه كنید، «والّیل... والنهار» هم به نشانههاى انفسى. «و ما خلق الذكر و الانثى»
3- نظام زوجیّت در حیوان و انسان، نشانه قدرت و حكمت خداوند است. «ما خلق الذكر و الانثى»
4- تفاوت مهر یا قهر خداوند حكیمانه و عادلانه است نه گزاف، زیرا تلاشهاى شما انسانها گوناگون است. «ان سیعكم لشتّى»
توضيحات
سیماى سوره لیل
این سوره بیست و یك آیه دارد و در مكّه نازل شده است.
نام سوره، برگرفته از آیه اول است كه با سوگند به شب هنگام آغاز شده است.
سوگند با تأكید به تفاوت تلاشها و انگیزههاى بشرى آغاز و با بیان قانون مكافات عمل ادامه مىیابد. قانونى كه احسان به دیگران را اساس گشایش در كارها و بخل و بزرگىطلبى را عامل دشوار شدن امور انسان معرفى مىكند.
ادامه سوره به سنّت عام هدایت الهى اشاره داشته و سرانجام آنان را كه به انذار الهى توجّه نمىكنند، آتش دوزخ و فرجام اهل تقوا را آزادى از آن بیان مىكند. البتّه متّقیانى كه اهل زكات هستند و انگیزهاى جز رضاى الهى ندارند، كه خداوند نیز اسباب خشنودى آنان را فراهم مىسازد.