ترجمه
و (یوسف) به آن زندانى كه مىدانست آزاد مىشود گفت: «مرا نزد ارباب خود بیاد آور» (ولى) شیطان یادآورى به اربابش را از یاد او برد، در نتیجه (یوسف) چند سالى در زندان ماند.
نکته ها
«ظنّ» به معناى اعتقاد و علم نیز استعمال شده است. زیرا در آیه قبل، یوسف به صراحت وقاطعیّت از آزادى یكى واعدام دیگرى خبر داده است. بنابراین «ظنّ» در اینجا به معناى گمانِ همراه با شك و تردید نیست.
«بضع» به عدد زیر ده گفته مىشود و اكثر مفسّران مدّت زندان حضرت یوسف را هفت سال گفتهاند.
در بعضى تفاسیر، جملهى «فانساه الشیطان» را اینگونه ترجمه كردهاند كه «شیطان یاد پروردگار را از ذهن یوسف برد و او به جاى استمداد از خداوند به ساقى شاه توجّه كرد» و این براى یوسف ترك اولى بود و لذا سالهاى دیگرى را نیز در زندان ماند. امّا صاحبالمیزان مىنویسد: اینگونه روایات خلاف قرآن است، چون قرآن یوسف را از مخلصین دانسته و شیطان به مخلصین نفوذ ندارد. به علاوه در دو آیه بعد آمده كه «قال الّذى نجا منهما و ادّكر بعد امّة» فراموش كننده بعد از مدتّها یوسف را به خاطر آورد، از این معلوم مىشود كه فراموشى مربوط به ساقى بوده است نه یوسف.
پيام ها
1- انبیا نیز از طرق معمول، مشكلات خود را حلّ مىكنند، و این با توحید و توكّل منافاتى ندارد. «اُذكرنى عند ربّك»
2- هر تقاضایى رشوه نیست. «اُذكرنى عند ربّك» یوسف براى تعبیر خواب، مزد و رشوهاى درخواست نكرد، بلكه گفت: مظلومیتم را به شاه برسان.
3- براى اثبات بى گناهى و پاكى خود از هر طریق سالم براى رساندن شكواى خود به گوش مسئولین بهره ببرید. «اُذكرنى عند ربّك»*
4- كاخ نشینى و رفاه و آسایش، زمینهساز فراموش كردن درد و رنج گرفتاران و بیچارگان است. «ناج... فانساه الشیطان»*
5 - معمولاً افراد بعد از رسیدن به پست، مقام و رفاه، دوستان قدیمى را به فراموشى مىسپارند. «فانساه الشیطان ذكر ربّه»
6- خروج یوسف از زندان و رفع اتهام از او، با اهداف شیطان ناسازگار بود، لذا دسیسه نمود. «فانساه الشیطان»