ترجمه
(فرستاده شاه وارد زندان شد و گفت:) اى یوسف، اى مرد راستگوى دربارهى (این خواب كه) هفت گاو فربه را هفت گاو لاغر مىخورند و هفت خوشهى سبز و (هفت خوشهى) خشكیده دیگر، به ما نظر بده تا به سوى مردم برگردم، شاید آنان (از اسرار خواب) آگاه شوند.
نکته ها
«صدّیق» به كسى گفته مىشود كه گفتار، رفتار و اعتقادش، همدیگر را تصدیق كنند. دوست یوسف چون رفتار و كلام یوسف را در زندان دیده بود و از سوى دیگر، تعبیرهاى خواب خودش و دوستش را مطابق واقع دیده بود، یوسف را صدّیق صدا زد.
خداوند ابراهیم را «صدّیق» خوانده، «انّه كان صدّیقاً»(65) و او را خلیل خود كرد؛ «و اتّخذ اللّه ابراهیم خلیلاً»(66)
مریم را صدّیقه خوانده، «و امّه صدّیقة»(67) و او را برگزید؛ «اِنّ اللّه اصطفاكِ»(68)
یوسف را صدّیق شمرده، «یوسف ایّها الصدّیق»(69) و هرگونه مكنت به او داد؛ «و كذلك مكّنا لیوسف»(70)
ادریس را صدّیق خوانده، «انّه كان صدّیقاً»(71) و او را صاحب مقام رفیع دانسته است. «رفعناه مكاناً علیاً»(72)
و براى كسانى كه در آن درجه نیستند، همراه بودن با صدیقین است. «فاؤلئك مع الّذین انعم اللّه علیهم من النّبیّین والصدّیقین...»(73)
«صدّیق»، از القابى است كه پیامبر اكرمصلى الله علیه وآله به حضرت علىعلیه السلام داده است.(74)
جملهى «لعلّهم یعلمون» احتمال دارد به معنى واقف شدن مردم به وجود ارزشى یوسف باشد. یعنى به سوى مردم برگردم تا آنها بدانند كه تو چه گوهرى هستى.
65) مریم، 41.
66) نساء، 125.
67) مائده، 75.
68) آلعمران، 42.
69) یوسف، 46.
70) یوسف، 56.
71) مریم، 56.
72) مریم، 57.
73) نساء، 69.
74) تفسیر اطیبالبیان و كبیر، ذیل آیه 28 سوره غافر.
پيام ها
1- قبل از درخواست، سزاوار است از كمالات شخص تجلیل شود. «یوسف ایّها الصدیق»
2- سؤالات و مشكلات خود را از افراد خوش سابقه، صدّیق، راستگو و راست كردار بپرسیم. «ایّها الصدّیق أفتنا...»
3- حكومتها نیازمند نظرات دانشمندان و نخبگانند. «یوسف ایّها الصدّیق أفتنا...»*