ترجمه
(فرزندان) گفتند: اى پدر! براى گناهانمان (از خداوند) طلبِ آمرزش كن كه براستى ما خطاكار بودیم.
(یعقوب) گفت: بزودى از پروردگارم براى شما طلب آمرزش مىكنم، براستى كه او، خود آمرزنده وبسیار مهربان است.
نکته ها
فرزندان یعقوب موحّد بودند وبه مقام والاى پدرشان آگاه بودند؛ «یا ابانا استغفر لنا» آنچه در آیات قبل به عنوان «ضلال» به پدر نسبت دادهاند، مراد گمراهى در عقیده نیست، بلكه گمراهى در تشخیص و علاقمندى او به یوسف بود.
براى ظالم سه روز است: روز قدرت، روز مهلت و روز ندامت.
براى مظلوم نیز سه روز است: روز حسرت كه مورد ظلم قرار گرفته، روز حیرت كه در فكر چارهاندیشى است و روز نصرت در این دنیا یا جهان آخرت.
كسانىكه در اثر اشتباه به پدر گفتند: «انّ ابانا لفى ضلال مبین» بعد از توجّه به اشتباه مىگویند: «انّا كنّا خاطئین»
در تفسیر مجمعالبیان و اطیبالبیان آمده است كه حضرت یعقوب در انتظار شب جمعه یا سحر بود تا براى فرزندانش دعا كند.
پيام ها
1- ظلم، مایهى ذلّت است. روزى كه برادران، یوسف را به چاه انداختند، روز خنده آنان و ذلّت یوسف بود و امروز به عكس شد.
2- براى آمرزش گناهان، توسّل به اولیاى خداوند جایز است. «یا ابانا استغفر لنا»
3- دعاى پدر تأثیر ویژهاى دارد. «یا ابانا استغفر لنا»*
4- براى توبه هیچگاه دیر نیست. «استغفر لنا»*
5 - اعتراف به گناه و خطا زمینه آمرزش است. «انّا كنّا خاطئین»*
6- براى دعا، ساعات خاصّى اولویّت دارد. «قال سوف استغفر لكم»
7- دعاى پدر در حقّ فرزندان، اثر خاصّى دارد. «سوف استغفر لكم»
8 - پدر نباید كینهتوز باشد ولغزش فرزندان را در دل نگهدارد. «استغفر لكم»
9- به هنگام اقرار خلافكار، او را ملامت نكنید. هنگامى كه گفتند: «انّا كنّا خاطئین» ما خطاكار بودیم. پدر گفت: «سوف استغفر لكم»
10- گناهكار را به مغفرت الهى امیدوار كنیم. «قال سوف استغفر لكم ربّى»*
11- در استجابت دعا و توسّل به اولیاى الهى صبور باشیم. «سوف استغفر لكم»*
12- حضرت یعقوب از حقّ خویش گذشت و براى حقّ الهى وعده دعا به فرزندان داد. «استغفر لكم ربّى»*
13- لطف خداوند، شامل بزرگترین گناه و گناهكاران نیز مىشود. «هو الغفور الرّحیم» با اینكه دو نفر از پیامبران الهى مورد آزار و اذیّت چندین ساله قرار گرفتهاند، باز امید بخشایش از او مىرود.