ترجمه
و هیچ چیز نیست مگر آنكه منابع و گنجینههاى آن نزد ماست و ما جز به مقدار معین فرو نمىفرستیم
نکته ها
در آیات متعدّد به مسئله اندازهگیرى در خلقت موجودات اشاره شده است، از جمله:
«قد جَعَل اللَّه لكلّ شىء قدرا»(9)
«كل شىء عنده بمقدار»(10)
«و خلق كلّ شىء فقدره تقدیرا»(11)
در آیهى 27 سوره شورى مىخوانیم كه اگر خداوند رزق بندگانش را توسعه دهد، آنان دست به تجاوز مىزنند، به همین دلیل به مقدارى كه صلاح مىداند، به هركس مىدهد. آیه مورد بحث نیز اشاره به همین معناست.
شاید مراد از خزائن، اسباب و عناصر و امكانات بالقوه باشد كه خداوند در وجود هر موجودى قرار داده است.
جمله «ان من شىء الاّ عندنا خزائنه» شامل هر آفریدهاى مىشود. مثلاً توان و قدرت بینایى و شنوایى نیز در نزد خدا، سرچشمه و خزینهاى دارد كه به مقدار معین از آن به ما مىرسد، مثلاً اگر او بخواهد ما مىتوانیم صداى پاى مورچه را در آن طرف كره زمین بشنویم. ضمناً علوم امروز كشف كرده كه هر نباتى داراى وزن مخصوص است كه هرگاه كمى عناصر و اجزاى آن كم و زیاد شود، دیگر آن گیاه نخواهد بود.
نزول گاهى از مكان بالاست، نظیر نزول باران و گاهى از مقام بالاست، نظیر آیه «و انزلنا الحدید»(12) كه به معناى آفرینش آهن است. در این آیه مىخوانیم كه نعمتها اندازه و حساب دارد و مقدار هر یك معلوم است، «بقدر معلوم» و در آیات و روایات بعضى از عوامل آن بیان شده است.
تلاش انسانها مىتواند در تعیین رزق مؤثر باشد؛ داشتن اخلاق خوب، تخصّص عالى، سعه صدر، حسن نیّت و سوز و دعاى نیكان مىتواند در آن مقدار معلوم مؤثر باشد.
9) طلاق، 3.
10) رعد، 8.
11) فرقان، 2.
12) حدید، 25.
پيام ها
1- هستى، سرچشمه و منبعى دارد كه در اختیار خداست وتنها بخشى از آن به دست ما مىرسد كه ما از آن آگاهیم. «عندنا خزائنه»
2- چیزى در هستى، بدون اندازه معین آفریده نشده است. «بقدر معلوم»
3- خزائن الهى متعدّد و نزول رحمت او تدریجى است. «نُنزله» (تنزیل به معناى نزول تدریج است)
4- خزائن الهى دائمى است، چون هرچه نزد اوست، باقى است.(13) «عندنا خزائنه»
5 - به سراغ غیر خدا نروید، زیرا كه هر چه بخواهید سرچشمهاش نزد خداست. «عندنا خزائنه»
6- داشتن، دلیل مصرف كردن نیست، بلكه در مصرف باید حكمت و ظرفیّت و دهها نكته دیگر را در نظر گرفت. «و ما ننزله الا بقدر معلوم»
7- همه منابع هستى براى بشر، كشف نشده است. «عندنا خزائنه»
13) عنداللَّهباق» نحل، 96.